ارتقاء کیفیت آموزش علوم پزشکی و پاسخگویی به نیازهای سالمت جامعه مستلزم تحول و نوآوری در نظام آموزش علوم پزشکی کشور است. تدوین برنامه های تحول و نوآوری درآموزش علوم پزشکی مرحله جدیدی از طرح تحول نظام سالمت به منظور ارتقای کیفیت آموزش علوم پزشکی است که در راستای اجرایی سازی این برنامه ها ضروری است دانشگاه ها از طریق حرکت علمی و طرح های توسعه آموزشی اهداف حوزه آموزش را دنبال نمایند.برای یافتن روش های مناسب اجرای تغییرات مورد نظر در سطوح مختلف آموزشی دانشگاه، وجود ساز و کاری مشخص برای حمایت فنی و مالی از طرحهای نوآورانه و توسعه ای ارائه شده الزامی است. برای تسهیل حمایت مالی و فنی از طرحهای نوآورانه حوزه آموزش، تفاهم نامه ای برای همکاری بین مرکز ملی تحقیقات راهبردی آموزش پزشکی و مرکز مطالعات و توسعه آموزش پزشکی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی امضا شده است.

واحد طرحهای توسعه آموزش وظیفه مدیریت ارائه و روند تصویب طرح های توسعه آموزش در سطوح مختلف )دفاتر توسعه دانشکده ها و بیمارستان ها( در دانشگاه ها را بر عهده دارد و روند تصویب طرح ها در نهایت منجر به اعطای بودجه تحقیقاتی )گرانت( برای اجرای طرح ها به طرح دهندگان خواهد شد. این واحد از سال ۷۷۱۱ با نام واحد پژوهش در آموزش، در مرکز مطالعات شروع به فعالیت کرده و در سال ۷۷۳۱ با ادغام با واحد دانش پژوهی جهت پیشبرد اهداف تعیین شده فعالیت میکند.

فعالیت ۱ :طرح های توسعه ای در آموزش
معرفی: وظیفه اصلی واحد طرح های توسعه آموزش، مدیریت ارائه و روند تصویب طرح های توسعه آموزش در سطوح مختلف )دفاتر توسعه دانشکده ها و بیمارستان ها( در دانشگاه است. کمک به محققان برای تهیه، تدوین و اجرای طرح های توسعه ای که منجر به تغییرات مثبت در شرایط و محیط آموزش واحد تابعه شان می شود از دیگر وظایف این واحد است. روند تصویب طرح ها در نهایت منجر به اعطای بودجه تحقیقاتی )گرانت( برای اجرای طرحها به طرح دهندگان خواهد شد .برنامه
اعطای گرانت به طرح های توسعه و نوآوری در آموزش پزشکی توسط مرکز مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشکی دانشگاه جهت حمایت مالی از طرح ها و پروژه هایی تعریف شده است که توسط اعضای هیأت علمی یا فراگیران دانشگاه علوم پزشکی تهران برای ارتقای منزلت و کیفیت آموزش پزشکی در همه سطوح ارائه می گردد.
این برنامه به منظور ترغیب اعضای هیأت علمی به استفاده از مدل ها و روش های کارآمد و نوین در امر آموزش در سطوح مختلف تحصیلی جهت ارتقای قابلیت ها و مهارت های فراگیران انجام خواهد شد. بر خالف تصور کلی مبنی بر این که وظیفه مدیریت ارائه و هدایت طرح ها به عهده “مرکز مطالعات و توسعه آموزش” دانشگاه در سطح ستاد است در حالی که “دفاتر توسعه دانشکده ها و بیمارستان ها” به واسطه اینکه بیشتر در دسترس هستند )حداقل از نظر فضای فیزیکی( پتانسیل این را دارند که ارتباط نزدیکتر و موثرتری با اعضای هیات علمی و دانشجویان برقرار کنند و در واقع مناسب تر این است که نقطه شروع ارائه طرح های توسعه ای از سطح “دفاتر توسعه” در دانشکده ها و بیمارستان ها باشد.

اهداف:

•  تغییر و توسعه کوریکولوم های آموزش پزشکی رشته های مختلف پایه و بالینی مطابق با استانداردهای آموزشی و شواهد علمی
• پروژه های کوچک با استفاده از روش های شناخته شده، به منظور ارتقای کیفیت تدریس و ارزشیابی در سطح بخشها یا گروه های آموزشی
•  برنامه های آموزشی نوین یا ابتکاری به منظور افزایش کیفیت آموزش و ارزشیابی در دانشگاه
• تسهیل در جهت توسعه فنآوری آموزشی درسطح دانشگاه، گروه های آموزشی، بخشهای بالینی و طراحی و استفاده از روش های نوین آموزش و ارزشیابی مبتنی بر رایانه
• طراحی، اجرا، مدیریت و ارزشیابی هر برنامه پیشنهادی مرتبط با تحول و یا توسعه در آموزش پزشکی در مقاطع و رشته های مختلف پایه و بالینی

فرایند:

در مورد طرح های توسعهای توصیه میشود قبل از دریافت طرح EDO و یا گروه آموزشی مربوطه طرح را تایید
کرده باشد.
طرحهای دریافتی در سامانه پژوهشیار ابتدا به صورت مرور کلی از لحاظ ساختار ظاهری و دارا بودن شرایط طرح های توسعه ای توسط مدیر واحد ) ظرف دو روز کاری( بررسی می شوند. رد سریع طرح در صورت عدم انطباق با سیاست های کلی مرکز صورت میگیرد که در این صورت در اولین فرصت مراتب به اطالع مجری طرح میرسد.
سپس در صورت رعایت ساختار طرحه ای توسعه ای به منظور داوری به دو نفر از داورهای تعریف شده واحد در سامانه ارسال میگردد تا ظرف دو هفته پاسخ داوری خود را در سامانه ارسال نمایند )درصورت تاخیر به داور یادآوری و در صورت لزوم داور عوض خواهد شد.( نتایج داوری انجام شده توسط مدیر واحد ارزیابی میشود و در صورت انطباق با سیاست های مرکز در نامه ای رسمی به اطالع مجری رسانده می شود.
در صورت موافقت هر دو داور با طرح، برای تصمیم گیری نهایی به شورای طرح های توسعه ارسال می شود.
در صورت مخالفت هر دو مجری با طرح، طرح مذکور رد می شود.
در صورت اختالف نظر بین داوران، بر حسب صالحدید مدیر واحد، طرح برای داور سوم ارسال می شود. در این موارد تصمیم گیری بر اساس توافق دو داور از سه نفر خواهد بود.
در صورت نیاز به اصالحات بیشتر، طرح برای مجری طرح ارسال می شود )از مجریان درخواست می گردد که ظرف دو هفته اصالحیه خود را به واحد ارسال نمایند( در صورت پذیرش تغییرات انجام شده توسط داوران، طرح در نوبت شورا قرار می گیرد.
بعد از طرح در شورا، نتیجه بررسی شامل تایید یا رد آن به اطالع مجری رسانده می شود. طرح های مورد تایید طی نامه ای رسمی با امضای رئیس مرکز مطالعات به معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه جهت کارشناسی هزینه و طرح در شورای HSR و بستن قرارداد در صورت تایید ارسال می گردد.

تاکید بر وجود ناظر متخصص در امر آموزش ضروری است و تعیین این افراد از سوی کمیته طرح های توسعه مرکز انجام میگردد زیرا لزوم و ارائه بازخورد به مجریان در طی اجرای طرح مطابق جدول گانت وجود افراد متخصص ضروری است.

فعالیت ۲ :هدایت، بررسی و داوری فعالیت های دانش پژوهی

معرفی: یکی ازمفاهیمی که در دو دهه اخیر وارد عرصه های دانشگاهی شده، مفهوم دانش پژوهی و به ویژه دانش پژوهی آموزشی است. با گنجاندن این مفهوم در ماده یک آیین نامه ارتقای مرتبه اعضای هیات علمی ودرنظر گرفتن آن به عنوان یکی از اجزای ضروری برای پیشرفت و ارتقای آکادمیک، توجه به این مسأله وارد مرحله جدیدی شده است .دبیرخانه دانش پژوهی و جشنواره های آموزشی مرکز مطالعات و توسعه آموزش دانشگاه، طی چند سال گذشته کوشیده است در جهت بسط مفهوم دانش پژوهی و فعالیت های دانش پژوهی فعال باشد. در نتیجه رسیدگی و بررسی فعالیت های دانش پژوهی اعضای هیات علمی دانشگاه یکی از وظایف اصلی این واحد را شکل می دهد.

اهداف:
 شناسایی، داوری و ارزشیابی فعالیت های دانش پژوهی
 امتیازدهی به فرآیندها در کمیته دانش پژوهی دانشگاه
 اطالع رسانی امتیازها به معاونت های آموزشی و مجریان
 معرفی و اطالع رسانی در خصوص دانش پژوهی و مزایا و امتیازات به اعضای هیات علمی
فعالیت ۳ :همکاری در هدایت طرح ها به مرکز ملی تحقیقات راهبردی آموزش علوم پزشکی )نصر(معرفی: مجریانی که تمایل به ارسال طرح پژوهشی به مرکز ملی تحقیقات راهبردی آموزش پزشکی )ir.ac.nasrme.rms )
دارند پروپوزال خود را به همراه درخواست گواهی داوری به واحد طرحهای توسعه ای و دانش پژوهی ارائه می دهند. طی دو هفته پروپوزال فوق توسط مسئول واحد و داوران واحد بررسی می شود و در صورت تایید گواهی مربوطه با امضای ریاست مرکز جهت بارگذاری در سامانه صادر می شود.